Tablica informacyjna przy Jeziorze Leśniańskim.
(foto N.Morawska)

File data: size: 230 177 B , date photo taken: 2008-03-15 10:48:36

Zapora i elektrownia wodna na Jeziorze Leśniańskim
Budowę zapory rozpoczęto 5 października 1901 roku. W uroczystościach położenia kamienia węgielnego pod budowę tamy brali udział m.in. minister rolnictwa Wiktor von Pobielski i nadprezydent Śląska Hermann von Hatzfeld. Większość zatrudnionych przy budowie robotników pochodziła z Austrii i Włoch. Koszt inwestycji wyniósł 1 270 000 marek, natomiast na zakup gruntów pod przyszły zbiornik wydano 627 000 marek. Podczas budowy samego dynamitu zużyto 32 tony. A ponadto 150 tys. worków cementu, 20 tys. m³ piasku, 2 400 m³ wapna oraz 460 t stali zbrojeniowej. Warunki pracy nie były bezpieczne, gdyż kilku pracowników straciło życie. Uroczystego otwarcia tamy dokonano 15 lipca 1905 roku. Zapora usytuowana została u wylotu wąskiej przełomowej doliny Kwisy powyżej Leśnej na 97 km od ujścia Kwisy do Bobru. Ma ona 45 m wysokości, z czego 36 m ponad poziom terenu. Długość ciężkiej zapory kamienno betonowej w koronie wynosi 130 m przy szerokości 8 m. Szerokość zapory w strpie osiąga 38 m. Spiętrza ona wody Kwisy w Jezioro Leśniańskie o całkowitej pojemności 15 mln m³ (rezerwa powodziowa wynosi 8 mln m³). Długość zbiornika wynosi około 7 km, szerokość do 1 km a powierzchnia około 140 ha. W latach 1905 1907 u podnóża tamy wzniesiono również elektrownię wodną, która w przeciwieństwie do zapory powstała wyłącznie ze środków prowincji śląskiej (koszt jej budowy wyniósł 800 000 marek). Pierwsze trzy turbozespoły oddano do eksploatacji w 1907 roku, a w rok później dwa następne. Jest to nastarsza zawodowa elektrownia wodna w Polsce. Wyposażenie elektrowni zachowało się do naszych czasów w bardzo dobrym stanie. Składa się na nią zespół 6 turbin typu Francis firmy J.M.Voith z 1907 roku o łącznej mocy 2,61 MW oraz generatorów SSW z 1907 roku i współczesnych.